Rękojmia a gwarancja – czym się różnią i dlaczego sklepy boją się rękojmi?
Kupiłeś produkt, który się zepsuł, i nie wiesz, czy skorzystać z rękojmi, czy z gwarancji? W tym artykule wyjaśniamy różnice między tymi dwoma formami ochrony konsumenta, dlaczego sklepy obawiają się rękojmi oraz jak możesz skutecznie dochodzić swoich praw.
1. Czym jest rękojmia?
Rękojmia to ustawowa forma ochrony konsumenta, uregulowana w Kodeksie cywilnym (art. 556–576). Dotyczy odpowiedzialności sprzedawcy za wady fizyczne i prawne towaru. Wady fizyczne to np. zepsuty sprzęt, a wady prawne to np. sytuacja, gdy towar należy do kogoś innego.
- Czas trwania: 2 lata od wydania towaru (dla rzeczy używanych – 1 rok, jeśli sprzedawca tak postanowi).
- Odpowiedzialność: Sprzedawca odpowiada za wady, nawet jeśli nie wiedział o nich w chwili sprzedaży.
- Prawa konsumenta: Możesz żądać naprawy, wymiany, obniżki ceny lub zwrotu pieniędzy (jeśli wada jest istotna).
2. Czym jest gwarancja?
Gwarancja to dobrowolne zobowiązanie, które może zaoferować producent lub sprzedawca. Jej warunki określa dokument gwarancyjny (np. karta gwarancyjna).
- Czas trwania: Zależy od gwaranta – najczęściej 1–3 lata, ale może być dłuższy lub krótszy.
- Odpowiedzialność: Gwarant (zwykle producent) decyduje o sposobie załatwienia reklamacji – najczęściej oferuje naprawę lub wymianę.
- Prawa konsumenta: Zależą od zapisów gwarancji – np. tylko naprawa, utrudnione możliwości zwrotu pieniędzy.
3. Kluczowe różnice między rękojmią a gwarancją
Oto najważniejsze różnice, które pomogą Ci wybrać odpowiednią formę ochrony:
- Podstawa prawna: Rękojmia jest obowiązkowa i wynika z przepisów prawa (Kodeks cywilny), a gwarancja jest dobrowolna.
- Odpowiedzialność: Przy rękojmi odpowiada sprzedawca, a przy gwarancji – gwarant (najczęściej producent).
- Uprawnienia: Rękojmia daje szersze możliwości – np. zwrot pieniędzy, czego gwarancja może nie przewidywać.
- Wybór: Możesz wybrać, z której ochrony skorzystać. Gwarancja nie wyłącza rękojmi.
4. Dlaczego sklepy boją się rękojmi?
Rękojmia jest bardziej problematyczna dla sprzedawców z kilku powodów:
- Bezwarunkowa odpowiedzialność: Sprzedawca odpowiada za wady, nawet jeśli powstały przed sprzedażą, ale ujawniły się później (np. ukryta wada fabryczna).
- Zwrot pieniędzy: Konsument może żądać zwrotu pieniędzy, co oznacza dla sklepu stratę finansową – przy gwarancji producent najczęściej oferuje tylko naprawę.
- Obowiązek przyjęcia reklamacji: Sprzedawca nie może „odesłać” klienta do producenta – musi sam rozpatrzyć reklamację z tytułu rękojmi.
- Próby obejścia: Sklepy często próbują przekierować klienta na gwarancję, mówiąc np. „Proszę zgłosić się do producenta”, co jest niezgodne z prawem.
5. Jak skutecznie dochodzić swoich praw?
Aby skutecznie skorzystać z rękojmi lub gwarancji, warto znać kilka zasad:
- Nie daj się zbyć: Jeśli produkt ma wadę, masz prawo do rękojmi, nawet jeśli sprzedawca kieruje Cię do gwarancji.
- Dokumentuj wszystko: Zachowaj paragon, korespondencję ze sprzedawcą i zdjęcia wady – to ułatwi dochodzenie praw.
- Złóż reklamację na piśmie: W reklamacji określ, czego żądasz (np. wymiany, zwrotu pieniędzy). Jeśli potrzebujesz pomocy w napisaniu reklamacji, sprawdź naszą usługę na sPrawnePorady.pl – Pismo i Umowy.
- Idź do sądu, jeśli trzeba: Jeśli sprzedawca odmawia, możesz złożyć pozew do sądu – np. o zwrot pieniędzy.
6. Jak sPrawnePorady.pl może Ci pomóc?
Jeśli masz problem z reklamacją, na sPrawnePorady.pl oferujemy wsparcie w sporach konsumenckich:
- Pisanie reklamacji: Przygotujemy profesjonalne pismo reklamacyjne (od 150 zł).
- Pisma do sprzedawcy: Napiszemy wezwanie do spełnienia żądań z rękojmi (od 150 zł).
- Pozew do sądu: Jeśli sprzedawca nie uznaje reklamacji, przygotujemy pozew (od 300 zł).
- Porady prawne: Skonsultujemy Twoją sprawę i doradzimy najlepsze kroki (od 100 zł).
Rękojmia i gwarancja to Twoje prawa jako konsumenta – nie daj się zbyć! Jeśli potrzebujesz pomocy, skontaktuj się z nami na sPrawnePorady.pl – pomożemy Ci skutecznie dochodzić swoich praw.
Data publikacji: 22 kwietnia 2025
